Speeltuinen bieden een plek voor recreatie en positieve interacties tussen kinderen en gezinnen. Vooral voor gezinnen die de moeilijke en levensveranderende ervaring van vluchten doormaken, kan bewegen, buiten spelen en anderen ontmoeten significant bijdragen aan de geestelijke gezondheid.
Boa Vista, de hoofdstad van Roraima, de meest noordelijke staat van Brazilië gelegen in het Amazonegebied, probeert actief zijn stedelijke omgeving te verbeteren voor jonge kinderen. Boa Vista is onderdeel van het Urban95 netwerk, en heeft een meerjarige samenwerking met stedelijke ontwikkelaars, architecten, ingenieurs en gemeentesecretarissen om een focus op de vroege kinderjaren op te nemen in stadsontwikkeling en stadsbeheer.
Foto: Camila Ignacio Geraldo - ACNUR
Boa Vista heeft te maken met een instroom van migranten vanwege de locatie dichtbij de grens met Venezuela, waar statistisch gezien wereldwijd de meeste vluchtelingen vandaan komen. Vluchtelingkampen worden vaak als tijdelijk onderkomen gezien en missen veelal openbare ruimtes, zoals speelplekken. Het komt echter voor dat kinderen hun gehele kindertijd in een omgeving als deze doorbrengen.
De Bernard van Leer Foundation is een samenwerking aangegaan met UNHCR (VN-Vluchtelingenorganisatie) en AVSI Brasil (Associação Voluntários para o Serviço Internacional) om speciaal voor jonge kinderen in de drie vluchtelingkampen in Boa Vista openbare plekken in te richten. Dit project heeft voor de eerste keer partners uit de nationale regering en de gemeente Boa Vista samengebracht met maatschappelijke organisaties en UNHCR.
Jose Egas, de vertegenwoordiger van UNHCR in Brazilië:
“Voor een vluchtelingkind of -tiener kan gedwongen vluchten traumatisch zijn. Parken en ontspanningsgebieden moedigen de ontwikkeling van cognitieve en sociale vaardigheden en zelfvertrouwen aan.”
Foto: AVSI Brasil
Samen met kinderen speelplekken ontwerpen
Het infrastructuurteam van de gemeente van Boa Vista heeft doelbewust de nieuwe openbare plekken zo ontworpen dat ze de cognitieve en motorische ontwikkeling van kinderen ondersteunen. Waar mogelijk, is gebruik gemaakt van gerecyclede materialen en er staan objecten zoals obstakels, piramides en tunnels in alle kleuren van de regenboog. Ook zijn er verschillende texturen gebruikt zoals oppervlakken van zand, beton en vinyl voor extra sensorische aspecten. Er is tevens plek om te sporten.
De locaties van de drie speeltuinen – de vluchtelingkampen genaamd Rondon 1, Rondon 3 en Pricumã – zijn geselecteerd op basis van het aantal gezinnen met kinderen. Op het moment van schrijven van dit artikel waren er minstens 1.300 vluchtelingkinderen die gebruik kunnen maken van de speeltuinen.
Voordat de speeltuinen ontworpen werden, hebben projectmedewerkers jonge migrantenkinderen gevraagd hoe ze graag speelden. Ze voerden zo’n 200 gesprekken en aparte workshops met kinderen tot twee jaar, van drie tot vier jaar en van vijf tot zes jaar.
Foto: AVSI Brasil
Openbare ruimtes voor de hele gemeenschap
De speeltuinen worden niet alleen gebruikt door jonge kinderen, het zijn openbare ruimtes die door de hele gemeenschap op prijs gesteld worden: oudere kinderen voetballen op de sportplaatsen, ouders gebruiken de bankjes om op te zitten en te kletsen terwijl hun kinderen spelen en anderen gebruiken de ruimte weer om te sporten. Leden van de gemeenschap hebben de verantwoordelijkheid op zich genomen voor het onderhoud van de speeltuinen.
Voortbordurend op de speeltuinen, werkt de Bernard van Leer Foundation op dit moment samen met AVSI en het Braziliaanse Ministerie voor Werk en Sociale Zekerheid aan een methodologie om de ontwikkeling van jonge kinderen binnen de opvangcentra te bevorderen door groepsinterventies voor zwangere vrouwen en moeders van jonge kinderen. We investeren ook in de ontwikkeling van een nationaal protocol om gemeentes te begeleiden bij de integratie van vluchtelingen in hun diensten.
